Auteur: Prescott Farris
Oekraïne kent een rijke schakering aan culturele tradities rond de kerstvakantie. Van kunst die haar oorsprong vindt vóór de introductie van het christendom in Oekraïne, tot unieke Oekraïense gerechten die een essentiële rol spelen in familie- en gemeenschapsvieringen: hier zijn een paar interessante Oekraïense kersttradities en hun betekenis!
De kerstspin
Hoewel de exacte oorsprong van de kerstspin niet duidelijk is, is het een van de meest beoefende Oekraïense kersttradities. Volgens de legende gaat het verhaal van de eerste kerstspin ongeveer zo:
Een weduwe en haar jonge kinderen zagen een dennenappel op de aarden vloer van hun huis vallen en in de loop van het jaar groeide er op wonderbaarlijke wijze een boom. Terwijl de kinderen ervan droomden de boom te versieren en Kerstmis met hun moeder te vieren, wist de weduwe dat ze te arm waren om de decoraties te betalen en dat haar kinderen teleurgesteld zouden worden. Maar terwijl het gezin sliep, spinde een spin zijn web over de takken van de boom. Op kerstochtend, toen de eerste zonnestralen door de ramen van het huis vielen, veranderden de spinnenwebben in goud en zilver. Dit betekende dat niet alleen de wens van de kinderen en de weduwe, een prachtige kerstboom, in vervulling ging, maar dat ze ook uit de armoede werden verheven en daarna een gelukkig leven leidden.
Tegenwoordig zijn door mensen gemaakte spinnenwebben een uniek Oekraïense versie van iets waar veel mensen bekend mee zijn: kerstversiering! Hoewel het ophangen van glimmende kerstversiering in kerstbomen voor veel mensen een vast onderdeel is geworden van de feestdagen, blijft de viering van de legende van de kerstspin een trotse Oekraïense traditie.
De Kerstster
De legende van de Poolster die de drie wijzen naar Christus in de kribbe leidt, is een onuitwisbaar onderdeel van het verhaal van de geboorte van Jezus. De Oekraïners hebben een geheel eigen manier om deze ster te vieren. In Oekraïne zie je vaak achtpuntige kerststerren niet alleen boven in bomen, maar ook op kleurrijk versierde palen aan het hoofd van groepen kerstzangers, die door hun gemeenschappen trekken om hun buren te feliciteren. In tegenstelling tot andere landen, waar sterren van metaal of glas zijn gemaakt, zijn kerststerren in Oekraïne vaak kleurrijke kunstwerken met uitgebreide versieringen.
Unieke Oekraïense kerstgerechten
Als onderdeel van de festiviteiten op kerstdag is er een twaalfgangendiner met unieke Oekraïense gerechten, elk met een duidelijke symbolische betekenis voor de feestdag.
Hoewel de exacte volgorde van de dienst per regio en persoonlijke voorkeur verschilt, is het eerste en belangrijkste gerecht Kutia, een tarwepap, traditioneel gekruid met maanzaad, noten, gedroogd fruit en honing. Volgens de Oekraïense folklore wordt deze maaltijd geassocieerd met een overvloedige oogst in het komende jaar en symboliseert het de eenheid van de mensheid met God en de overledenen.
Holubtsi-koolrolletjes gevuld met champignons en rijst vormen ook een belangrijk onderdeel van Oekraïense kerstmaaltijden. Volgens de traditie symboliseren ze de Vredesduif – hun naam betekent in het Oekraïens "duifjes".“
Bronvermeldingen:
- https://www.ukraine.com/blog/spiders-and-their-webs-are-not-showed-the-door-on-ukrainian-christmas/
- https://euroweeklynews.com/2024/12/19/from-webs-to-wealth-the-ukrainian-christmas-spider-tradition/
- https://littleukrainianblog.com/culture/ukrainian-legend-of-the-christmas-spider/
- https://www.mentalfloss.com/posts/why-eastern-europeans-hang-spider-webs-from-christmas-trees
- https://malevus.com/ukraine-christmas/
- https://ukraine.ua/visit/ukrainian-christmas-symbols/
- https://ukraine.ua/visit/christmas-dinner/
- https://ukraine.ua/visit/world-heritage-sites-in-ukraine/
- https://ukrainetoday.org/how-to-make-christmas-didukh/
- https://www.theukrainianmuseum.org/ukr-rus/
